ह्र्दयस्थ - डॉ. अल्का मांडके

Author: Rasika Mahabal / Labels: , , , ,


ह्र्दयस्थ ही कहाणी आहे मुंबईत मराठी माणसाच पहिल cardiac hospital उभारण्याची महत्त्वाकांक्षा असलेल्या आणि ते स्वप्न पुर्ण करणाऱ्या स्वर्गीय डॉ. नित्यनाथ (नितु) मांडकेंची. हे पुस्तक त्यांच्या बायकोने लिहिले आहे ज्या स्वतः अनस्थेटीक सर्जन आहेत. अल्काने हे पुस्तक कमालीच मनमोकळेपणाने लिहिल आहे.

मला रागीट, sarcastic, ज्यांना लोकांच्या दिसण्यापासुन असण्यापर्यंत काहीतरी comment असते, ज्यांच्या दुर्बिणीखाली लोक head to toe असतात, ज्यांचे विनोद निखळ व situational नसुन कोणत्या तरी व्यक्तिला target करुन केले असतात अश्यांची सोबत आवडत नाही. अश्यांबरोबर मला फार conscious व्हायला होत, I can not be myself. डॉ. नितु वरीलपैकी सर्व काही होते. ह्या पुस्तकातील पात्र अशी काही रंगली आहेत की जणू ती तुम्ही नुसती वाचत नसून तुमच्या सहवासात आहेत. त्यामुळे साहजिकच मला डॉ. नितु जागोजागी खटकत होते. ते एक ideal पती किंवा पिता नाहीत अस पदोपदी जाणवत होत. त्याउलट अल्का मांडकेंच सहनशील, समंजस, विचारी nature मला खुप भावल.

हे सर्व असुन देखिल डॉ. नितुंचा सहवास मला सोडवत नव्हता. त्यांची प्रचंड हुशारी, करारी, मिश्कील स्वभाव, भारदस्त व्यक्तिमत्त्व मला हळुहळु भुरळ घालत गेल. त्यांच्याबद्द्ल काहीतरी mystical अस होत जे मला अजुन पुढे वाचत राहण्यास मजबुर करत होत. आयुष्यात खुप जास्त successful होणारी लोक कदाचित aggressive असतातच. Aggression हा success चा एक ingredient च नाहीये का?

डॉ. नितुंच्या धडाडी, हुशारीमुळे व डॉ. अल्कांनी दिलेल्या साथीमुळे भारतास त्यांच्यासारखा उत्क्रुष्ट ह्र्दय सर्जन मिळु शकला.
पुस्तक क्वचीत ठिकाणी डॉ. नितुंबद्दल नसुन लेखिकेची personal diary आहे अस वाटत, जस की ते लोक कोणाकडे जेवायला गेलेत मग त्यांच्यात काय संवाद झाला वगैरे तिने नमुद केले आहे. ह्या काही गोष्टी कंटाळवाण्या होत नसल्या तरी त्या related वाटल्या नाहीत. डॉ. नितुंची बुध्दिमत्ता, ध्येयवादी व्रुत्ती, ते पुर्ण करण्याकरता त्यांनी केलेल प्रचंड hard work हे सर्व मला motivate करुन गेल. डॉ. नितुंना गरिबांबद्दल वाटणारी हळहळ, त्यांनी असंख्य लोकांना केलेली असंख्य तह्रेची मदत, त्यांची प्रचंड talented personality ह्यांनी मला कळत नकळत त्यांच्या प्रेमात पाडल. हे पुस्तक वाचुन बघा ते तुम्हालाही प्रेमात पाडतील.

भारतात अजुन असे अनेक नितु मांडके होवोत हीच ईश्वरचरणी प्रार्थना.

रंगपंचमी - व.पु. काळे

Author: Rasika Mahabal / Labels: , ,



कस कोणी इतक प्रतिभाशाली असु शकत, कस कोणी एवढ सुंदर लिहु शकत. आपल्या लिखाणातून लोकांना हसवत, रडवत, चिड आणत तर कधी जीव भांड्यात टाकत. कस कोणी त्यांच्या लेखांमधून वाचकांना डोळ्याची पापणी बंद न करता वाचावयास भाग पाडत. वाचकांना स्वतःच्या भाषाशैलीत भिजवत, मोहक विचारांनी रंगवत, आपल्या दिलखुलास गोष्टींमधून ओलचिंब करत.

एकाच रंगाच्या जश्या अनेक छटा असतात तश्या लिखाणाच्या विषयांच्या अनेक छ्टा असलेल्या माझ्या प्रिय स्व.व.पु. काळेंना माझा साष्टांग नमस्कार. त्यांच्या लिखाणावर प्रेम बसुन त्यांची नित्सिम भक्त होण्यास त्यांच एकच पुस्तक पुरेस होत. वपुंच्या भक्तांकरता ती पोथीच आहे. पुस्तकाच नाव आहे - वपुर्झा.

जगातले सर्वच अनुभव स्वतःने घेणे अशक्य आहे. लोकांच्या अनुभवांबद्द्ल वाचून आपल्याला एक निराळच आयुष्य जगता येत. निरनिराळ्या लोकांच्या सुख, दुःख, त्याग, राग, मोह, इर्षा, यश, अपयश, चिकाटी आणि काहि जगावेगळ्या अनुभुतींमधून वेगवेगळ्या पैलुंची प्रचिती होते.अर्थात तुम्ही काय वाचता ह्यालासुध्दा महत्त्व आहे. कधी कधी पुस्तक तुम्हाला भारावून टाकतात तर कधी ती तुमचे त्यक्तिमत्त्व व विचार बदलण्यास कारक ठरतात. त्यामुळे योग्य पुस्तक वाचण हे आपल्याच हातात असत.

इतक्यात ’रंगपंचमी’ नावाच वपुंच पुस्तक वाचल. नावाप्रमाणेच हे तुम्हाला भिजवून, रंगून टाकेल.

रंगपंचमी ही त्यातील माणसांच्या उत्साही सहभागामुळे आणि विविध रंगांच्या उधळणीमुळे साजरी होते.
आयुष्यात वेगवेगळ्या टप्प्यांवर वेगळीवेगळी माणसे आपल्याला सामील होतात. हे पुस्तक वपुंच्या आयुष्यात आलेल्या माणसांवर आहे, ज्यांनी त्यांना बहरायला, फुलायला, रंगीबेरंगी करायला हातभार लावला. त्यातील प्रत्येक माणसाचे रंग निराळे, कधी शहाणपणाचे, कधी वेडेपणाचे, उत्साहाचे तर कधी नैराश्याचे. वपुंची छोट्या छोट्या प्रसंगांनी रंगलेली ही रंगपंचमी तुम्ही नक्कीच एंजॉय कराल.

सूर्या रे प्राण हा तळमळला...

Author: Rasika Mahabal / Labels: , , ,



सकाळ पेपर मधे माझा आर्टिकल छापून आला तो इथे कॉपी पेस्ट करत आहे:

सूर्या रे प्राण हा तळमळला...

सिऍट्ल - मायक्रोसॉफ्ट च माहेरघर आणि तसच संपुर्ण अमेरिकेत सर्वाधिक खप असलेल्या स्टारबकस कॉफीच माहेरघर. चहु बाजुंनी डोंगरांनी आच्छादलेल्या ह्या गावाला पाचुसारखे हिरवेगार शहर म्हणतात. अमेरिकेतील टक्केवारीनुसार सर्वाधिक सुशिक्षित आणि सर्वाधिक सुद्रुढ लोकांच गाव. संपुर्ण अमेरिकेत सिऍट्ल मधला कॉफीचा खप आणि लोकांच्या आत्महत्यांचा रेट सर्वात अधिक. मला वाटत त्याच कारण - इथल हवामान. दहा महिने फक्त पाऊस,थंडी आणि काळे ढग म्हणून उर्जा मिळ्वायला लोक न चुकता व्यायाम करतात, कॉफी पितात, किंवा नैराश्य येऊन जीव देतात. इथल्या सूर्यदर्शनाच वर्णन मी अस करीन:

क्षणभर डोळे मी मिटले
होते त्यांना सूर्यकिरणांनी दिपले
उघडुन त्यांस पुन्हा रविस बघितले
तर होते त्याला काळ्या ढगांनी घेरले

सतत पावसाचा वर्षाव होणाऱ्या सिऍट्ल मधे चक्क तळपतं ऊन पडलय. कालपर्यंत थंडी आणि पाऊस असतांना आज अचानक ऊन! निसर्ग रंग बदलतो, सिऍट्ल मधे तर तो सरड्यासारखा वागतो. कधी पाऊस, कधी थंडी, कधी स्नो, ऊन्हाच दर्शन मात्र फार कमी वेळा देतो. सूर्य बघायला इथे डोळे आसुसतात, सतत दोन-दोन लेयर्स मधे गुरफटलेल शरिर मोकळा श्वास घ्यायला तडफडत. तळपत्या ऊन्हात समुद्रावर जाऊन गार वारा खायला माझा जीव कासावीस होतो.

संपूर्ण जगाला उर्जा देणारा दाता प्रसन्नला
काळ्या ढगांवर प्रहार करुन अखेर त्याने विजयश्री मिळविला

चटके बसणार ऊन असुनही मी गच्चीत बसून त्याचा मारा व्रूक्षाच्या सावलीत बसल्याप्रमाणे सहन करते आहे. माझ्या मागे उभी स्पेस नीडल ऊन्हात लख्ख चकाकत अजुनच सुंदर भासतेय. समोर दिसणाऱ्या निळ्याक्षार समुद्र्यावरुन सूर्याच प्रखर प्रतिबिंब माझ्या डोळ्यात जातय आणी चातक पक्षी जसा पावसाची वाट बघतो तशी सूर्याच्या दर्शनाची वाट बघणारे माझे डोळे त्याला चांदण्याप्रमाणे झेलत आहेत. छोट्या, मोठ्या, रंगीबेरंगी बोटी संथपणे ऊन खात जा ये करत आहेत. माझ्या डाव्या बाजु्च्या डाऊनटाऊन मधल्या आकाशाला भेदू पाहणाऱ्या इमारती सनबाथ घेत ऐटीत पसरल्या आहेत आणि त्याच्या कडेला निम्मा बर्फ वितळून गेल्याने भकास भासणारा माउंट रेनीअर स्वत:च्या अस्तित्त्वाची जाणीव करुन देत आहे. वस्तु न वस्तु उजळून निघाली आहे.

निसर्ग निराळ रुप सजवणार
दोन महिने आता सूर्यकिरण बरसवणार
सिऍट्लला धरतीवरील स्वर्ग भासवणार
आपले सौदर्य लोकांच्या मनात भिनवणार


-रसिका महाबळ